Trong chăn nuôi gia cầm, bệnh tụ huyết trùng ở gà là mối đe dọa nghiêm trọng, gây tử vong nhanh và tổn thất lớn. Đây là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra, với khả năng lây lan mạnh mẽ. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị bệnh là chìa khóa giúp người chăn nuôi bảo vệ đàn gà và duy trì hiệu quả kinh tế. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng AE888 tìm hiểu chi tiết và đầy đủ những thông tin quan trọng về căn bệnh này để bảo vệ đàn gà một cách hiệu quả nhất.
Tụ Huyết Trùng Ở Gà Là Gì?
Tụ huyết trùng ở gà, hay còn gọi là bệnh gà toi, là một căn bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra. Đây là một loại vi khuẩn gram âm, có khả năng tồn tại dai dẳng trong môi trường không đảm bảo vệ sinh và dễ dàng lây nhiễm qua các con đường như hô hấp, tiêu hóa, hoặc qua các vết thương hở.
Bệnh này có thể tấn công gà ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng thường xảy ra phổ biến ở gà từ ba tuần tuổi trở lên. Trong điều kiện thời tiết thay đổi hoặc môi trường chăn nuôi ẩm thấp, vi khuẩn sẽ sinh sôi mạnh mẽ, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Với diễn biến nhanh và khả năng lây lan rộng, tụ huyết trùng có thể gây tử vong hàng loạt, dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế nếu không được kiểm soát kịp thời.
Nhận Biết Triệu Chứng Tụ Huyết Trùng Ở Gà
Bệnh tụ huyết trùng ở gà biểu hiện qua ba thể bệnh chính, mỗi thể có các dấu hiệu đặc trưng. Hiểu rõ những triệu chứng này sẽ giúp người chăn nuôi sớm phát hiện bệnh và áp dụng các biện pháp xử lý hiệu quả.
Ở thể quá cấp tính, gà thường chết đột ngột mà không có biểu hiện rõ rệt. Thông thường, bệnh diễn ra rất nhanh trong vòng 1-2 giờ, khiến gà bị sốt cao, tím tái mào, tụ máu ở nhiều vùng trên cơ thể, và tiết ra dịch nhớt có lẫn máu từ miệng hoặc mũi. Khi kiểm tra kỹ, người chăn nuôi có thể nhận thấy gà chết trong tư thế duỗi thẳng chân.
Thể cấp tính là giai đoạn phổ biến nhất của bệnh tụ huyết trùng. Gà bị nhiễm bệnh sẽ bỏ ăn, cơ thể trở nên xù lông, và thường xuyên ủ rũ. Nhiệt độ cơ thể gà tăng lên rất cao, từ 42°C đến 43°C. Tiêu chảy cũng là triệu chứng điển hình ở giai đoạn này, với phân ban đầu có màu trắng loãng, sau đó chuyển dần sang màu xanh kèm theo chất nhầy. Gà trong giai đoạn này thường bị khó thở, mào tím tái, và chết sau khoảng 48-72 giờ do kiệt sức.
Thể mãn tính xuất hiện ở những gà sống sót qua các giai đoạn trước hoặc vào giai đoạn cuối của đợt dịch. Gà ở thể này có biểu hiện chậm lớn, giảm cân đáng kể, và gặp khó khăn trong việc hấp thụ thức ăn. Một số con bị viêm sưng khớp dẫn đến tình trạng què hoặc không di chuyển được. Gà đẻ có thể giảm sản lượng trứng, chất lượng trứng cũng suy giảm nghiêm trọng. Ngoài ra, những con gà mắc bệnh kéo dài có nguy cơ bị viêm màng não, dẫn đến các vấn đề thần kinh như vẹo cổ hoặc co giật.
Nguyên Nhân Gây Bệnh Tụ Huyết Trùng Ở Gà
Vi khuẩn Pasteurella multocida là nguyên nhân chính gây ra bệnh tụ huyết trùng. Loại vi khuẩn này phát triển mạnh trong môi trường ô nhiễm và có khả năng lây nhiễm cao khi điều kiện chăn nuôi không được đảm bảo. Vi khuẩn thường xâm nhập vào cơ thể gà thông qua đường hô hấp khi gà hít phải bụi bẩn chứa mầm bệnh, hoặc qua đường tiêu hóa khi ăn thức ăn và uống nước bị nhiễm khuẩn.
Trong một số trường hợp, các vết thương hở trên da gà cũng tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, tiếp xúc trực tiếp với gà bệnh hoặc các vật dụng chăn nuôi nhiễm khuẩn cũng là những con đường phổ biến làm lây lan bệnh.
Điều kiện chuồng trại không thông thoáng, nhiệt độ thay đổi đột ngột, hoặc gà bị stress do mật độ nuôi nhốt quá đông là các yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh. Đặc biệt, thời điểm giao mùa là khoảng thời gian vi khuẩn hoạt động mạnh nhất, gây ra các đợt dịch bệnh nghiêm trọng.
Điều Trị Tụ Huyết Trùng Ở Gà Hiệu Quả
Điều trị bệnh tụ huyết trùng cần được thực hiện kịp thời và tuân thủ đúng phương pháp. Khi phát hiện bệnh, bước đầu tiên và quan trọng nhất là cách ly gà bệnh ra khỏi đàn để tránh lây lan. Chuồng trại cần được sát trùng kỹ lưỡng bằng các dung dịch khử khuẩn chuyên dụng, đảm bảo không còn vi khuẩn trong không gian chăn nuôi.
Việc sử dụng kháng sinh là cần thiết trong điều trị tụ huyết trùng. Các loại kháng sinh thường được sử dụng bao gồm Amoxicillin, Enrofloxacin, hoặc Tylosin, tùy theo tình trạng cụ thể của gà. Liều lượng và thời gian sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y để đạt hiệu quả cao nhất. Bên cạnh đó, bổ sung các loại vitamin và chất điện giải vào khẩu phần ăn của gà sẽ giúp tăng cường sức đề kháng và đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Trong suốt quá trình điều trị, người chăn nuôi cần theo dõi sát sao các biểu hiện của gà để đánh giá hiệu quả của thuốc. Nếu không thấy dấu hiệu cải thiện sau 48 giờ, cần liên hệ với thú y để thay đổi phác đồ điều trị phù hợp.
Biến Chứng và Hậu Quả Của Bệnh Tụ Huyết Trùng
Bệnh tụ huyết trùng, nếu không được kiểm soát tốt, sẽ gây ra những tổn thất nghiêm trọng về cả năng suất chăn nuôi lẫn kinh tế. Gà mắc bệnh có thể bị tổn thương vĩnh viễn ở các cơ quan nội tạng như gan, phổi, và lách. Những con gà sống sót qua bệnh thường chậm lớn, giảm khả năng hấp thụ thức ăn, và giảm tỷ lệ đẻ trứng.
Hơn nữa, dịch bệnh bùng phát trong đàn sẽ làm tăng chi phí chăm sóc, thuốc men và gây thiệt hại lớn do số lượng gà tử vong cao. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, nơi mỗi tổn thất đều ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập gia đình.
Phòng Ngừa Bệnh Tụ Huyết Trùng Ở Gà
Phòng bệnh luôn là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ đàn gà khỏi nguy cơ nhiễm tụ huyết trùng. Một trong những biện pháp quan trọng nhất là tiêm phòng vaccine định kỳ. Việc này giúp tăng cường khả năng miễn dịch của gà và giảm nguy cơ lây nhiễm.
Bên cạnh đó, vệ sinh chuồng trại cần được thực hiện thường xuyên, bao gồm việc dọn dẹp phân, sát trùng máng ăn, máng uống, và duy trì không gian thông thoáng, khô ráo. Chuồng trại cần được thiết kế sao cho tránh ẩm ướt và đảm bảo mật độ nuôi nhốt hợp lý, giúp giảm căng thẳng cho gà.
Ngoài ra, người chăn nuôi nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho đàn gà thông qua khẩu phần ăn cân đối và sạch sẽ. Khi nhập gà mới về, cần cách ly để theo dõi sức khỏe trong ít nhất hai tuần trước khi nhập đàn. Những biện pháp này không chỉ giúp ngăn chặn bệnh tụ huyết trùng mà còn tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của đàn gà.
Xem thêm: Gà Chọi Bị Mù Mắt: Nguy Cơ, Biến Chứng & Cách Khắc Phục
Kết Luận
tụ huyết trùng ở gà là một mối đe dọa lớn đối với chăn nuôi gia cầm, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu người chăn nuôi hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, và các biện pháp xử lý. Việc duy trì vệ sinh chuồng trại, bổ sung dinh dưỡng hợp lý, và tiêm phòng định kỳ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và nâng cao năng suất chăn nuôi. Hãy chủ động bảo vệ đàn gà để đảm bảo chăn nuôi bền vững và hiệu quả.